شوره یک مسئله مرتبط با پوست سر است که باعث به وجود آمدن پوستههایی روی آن میشود و معمولا با خارش همراه است. علت اصلی شوره سر تقریبا نامشخص است، اما فاکتورهای مختلفی وجود دارند که ریسک ابتلا به آن را افزایش میدهند. شاید خیلی به عدم مراقبت از مو ربطی نداشته باشد، اما اگر یک فرد موهایش را به طور منظم نشوید یا برس نزند، ممکن است شورههایی روی سرش پدیدار شوند .در این مقاله به راهکارهایی برای کنترل، کاهش و رفع شوره سر اشاره میکنیم.
شوره معمولا در سن بلوغ ظاهر میشود و بعد از ۵۰ سالگی کم کم از بین میرود. شدت شوره سر میتواند در اشخاص مختلف فرق داشته باشد. بعضی از موارد شوره ممکن است خفیف باشند و درمان شوره سر در سن بلوغ برای آنها ساده باشد، ولی موارد دیگر ممکن است نیازمند مراجعه به دکتر باشند.
پوست شما به طور مداوم با یک پوست جدید جایگزین میشود و سلولهای قدیمی پوست به خارج هدایت میشوند و میمیرند. مردن سلولها باعث بروز پوستههایی بر روی سر میشود. معمولا این پوستهها کوچک و غیرقابل مشاهده هستند. ولی در مواقعی که شوره رخ میدهد، سلولهای پوست نسبت به حالت نرمال سریعتر جایگزین میشوند و بنابراین پوستههایی چرب و بزرگتر که قابل مشاهده هستند روی پوست ظاهر میشوند.
عامل اصلی شوره سر درماتیت سبورئیک یا سبوره است. پوست خشک، حساسیت به محصولات خاص مو و شرایط پوستی مثل اگزما یا پسوریازیس بیشتر شما را در معرض ابتلا به شوره سر قرار میدهند. همچنین یک قارچ رایج به نام مالاسزیا نیز میتواند در ابتلا به شوره سر تاثیرگذار باشد.
مالاسزیا رشد سلولهای پوست را افزایش میدهد و این سلولهای اضافی تولید شده میمیرند و پوستههایی تولید میکنند. استرس و بیماری میتواند شدت شوره را افزایش دهد. زمستانهای سرد و خشک نیز میتواند باعث بروز شوره شود و یا شدت آن را افزایش دهد. رژیم غذایی نیز در بروز این مشکل تاثیرگذار است. کمبود ویتامین B یا زینک هم میتواند منجر به شوره شود.
مراقبت نادرست از مو نیز میتواند در بروز شوره تاثیرگذار باشد. هرچه فاصله زمانی بین شامپو زدن زیاد شود، پوست سر شما بیشتر دچار شوره و خارش میشود. همچنین استفاده مکرر از شامپو نیز میتواند پوست سر را خشک کرده و باعث بروز شوره شود. پس بهتر است حد تعادل را رعایت کنید و پوست سر خود را به اندازهای مرطوب نگاه دارید که دچار شوره نشود.
هرکسی میتواند به شورهی سر مبتلا شود، ولی شوره بیشتر در مردان ظاهر میشود. این مشکل ممکن است در زمان بلوغ به وجود بیاید و تا بزرگسالی ادامه داشته باشد. داشتن پوست سر چرب نیز شانس ابتلا به شوره سر را افزایش میدهد. پس برای رفع شوره سر یکی از بهترین راهها، رطوبترسانی به موها و استفاده از شامپوهایی است که دارای ترکیبات اختصاصی ضد قارچ هستند.
یکی از مهمترین علائم شوره سر، خارش پوست سر است. معمولا اولین علامت شوره سر، خارش است و بعد از آن پوستههای سفید رنگ بر روی مو ظاهر میشوند. همچنین ممکن است تکههای قرمز و چربی بر روی پوست به وجود بیاید. همچنین پوست سرتان ممکن است خشک و حساس شود. درکل شورهی سر در آبوهوای گرم کمتر میشود.
شورهی سر ممکن است باعث التهاب و برآمدگی پوست سر شود. اگر این مورد رخ داد بهتر است به دکتر مراجعه کنید. شوره ممکن است در ابرو، موی سینه و زیر بغل نیز به وجود بیاید.
محصولاتی که حاوی پیریتیون روی هستند برای درمان شورهی سر مناسب هستند، چرا که این محصولات حاوی خصوصیات ضد باکتری و ضد قارچ هستند. شامپوی زغال (برای کاهش رشد سلولهای پوست سر)، شامپوی سلنیوم سولفاید (برای کاهش رشد سلولها و کاهش مالاسزیا) و شامپوی حاوی اسید سالسیلیک (برای لایهبرداری پوست) نیز مفید هستند. از آنجایی که هیچ محصولی یک شبه شورهی سر شما را درمان نمیکند، بهتر است هر چند وقت یکبار شامپوی خود را عوض کنید.
اگر تمام مدت از یک محصول استفاده کنید، ممکن است بدنتان حساسیتش را نسبت به آن از دست بدهد. یکی از موثرترین شامپوها در کنترل و کاهش شورهی سر، شامپو ضدشوره نوتریسل آنتی دندرف نئودرم است.
شامپو ضد شوره نئودرم با برخورداری از ترکیب ضدقارچ اختصاصی کلیمبازول، به همراه ایکتیول، محصولی مؤثر در پیشگیری و درمان شوره سر است. فرمول این شامپو به گونهای طراحی شده که در صورت نیاز، قابلیت مصرف روزانه را نیز داشته باشد.
ویژگی خاص ضد شوره “نوتریسل آنتی دندرف”، ضد التهاب، ضد قارچ، ترمیم کننده و تسکین دهنده قوی است که با همراهی ایمنترین مواد مغذی، پوست سر و تارهای مو را از درون و بیرون تغذیه مینماید. آنتیاکسیدانهای شامپو ضدشوره نئودرم با مهار رادیکالهای آزاد و تنظیم pH پوست سر در درمان شوره موثرند.
خوشبختانه درمانهای خانگی زیادی برای رفع شوره سر وجود دارد که در ادامه برخی از آنها را معرفی میکنیم.
چای سبز، روغن نعناع و سرکه سفید را با هم ترکیب کنید و به مدت ۵ دقیقه این ترکیب را روی سرخود ماساژ دهید. بعد آن را با یک شامپو و نرمکننده بدون سولفات بشویید. چای سبز و روغن نعناع، آنتیاکسیدانها و آنتیمیکروبیالهایی دارد که به حفظ سلامت پوست سر کمک میکند و خارش و خشکی آن را کاهش میدهد.
سرکه را با آب رقیق کنید و بعد از این ترکیب به جای شامپو استفاده کنید. سرکه سیب قارچهایی که موجب شوره میشوند را از بین میبرد. سرکه همچنین خارش را کم میکند و شورهی سر را کاهش میدهد.
روغن درخت چای از گیاه چای گرفته میشود. در دوران گذشته، مردم از روغن درخت چای برای درمان مشکلاتی مثل آکنه، قارچ انگشتان و آماس پوستی استفاده میکردند. روغن درخت چای حاوی مادهای به نام Terpinen-4-ol است که حاوی خصوصیات قوی آنتیمیکروبی است.
روغنهای درخت چای که مقدار زیادی Terpinen-4-ol داشته باشند با سرکوب کردن رشد قارچها و باکتریهای روی پوست سر، به کاهش شورهی سر کمک میکنند.
اعمال مستقیم روغن درخت چای روی سر باعث بروز التهاب یا جوش میشود. بنابراین بهتر است برای جلوگیری از این مشکل، چند قطره روغن درخت چای به شامپوی خود اضافه کنید و همراه آن سر خود را با روغن نارگیل ماساژ دهید.
۵ تا ۱۰ قطره روغن درخت چای را با ۵ قاشق غذاخوری روغن نارگیل ترکیب کنید. این ترکیب را شب روی سر خود قرار دهید و بعد صبح آن را بشویید. اگر زمان کافی ندارید، بگذارید ۳۰ دقیقه روی سر باقی بماند و بعد آبکشی کنید. روغن نارگیل با قارچهای عامل شورهی سر مبارزه میکند و روغن درخت چای، درخشش موهای شما را باز میگرداند. روغن نارگیل رطوبت پوست را افزایش میدهد، حساسیت را کاهش داده و از رشد قارچ روی پوست سر پیشگیری میکند.
۲ قاشق چایخوری آب لیمو را به سر خود بمالید و بگذارید یک دقیقه بماند. سپس ۱ قاشق چایخوری آب لیمو را با ۱ فنجان آب ترکیب کنید و سر خود را با این محلول بشویید. برای گرفتن نتیجه بهتر این کار را در شب (قبل از دوش آخر شب) نیز انجام دهید. آب لیموی تازه شامل اسیدهایی است که به از بین رفتنهای قارچهای روی سر کمک میکند. این ترکیب هیچگونه مادهی شیمیایی مضر ندارد.
موهای خود را خیس کنید و بعد ۱ قاشق غذاخوری جوششیرین به موی سر خود بمالید. بگذارید یک دقیقه بماند و بعد بشویید. همچنین میتوانید برای شستوشوی کامل، به موهایتان شامپو بزنید. جوششیرین با قارچهای فعال مبارزه میکند و به لایهبرداری پوست سر کمک میکند، بدون اینکه حساسیتزا باشد. جوششیرین همچنین چربی اضافی را جذب میکند.
جوششیرین سطح pH بالایی دارد که در صورت استفاده مکرر میتواند به پوست سر آسیب برساند. استفاده زیاد از جوششیرین چربی طبیعی پوست را از بین میبرد و میتواند باعث خشکی و حساسیت پوست شود، بنابراین بهتر است به اندازه مصرف کنید.
در گذشته افراد از علف لیمو و روغن آن برای حل مشکلات گوارشی، کاهش فشار خون و کاهش استرس استفاده میکردند. روغن علف لیمو خاصیت ضدباکتری و ضدالتهاب دارد و میتواند به کاهش علائم شورهی سر کمک کند.
مانند روغن درخت چای، اگر روغن علف لیمو را مستقیم روی سر اعمال کنید، ممکن است سر شما دچار خارش و حساسیت شود. بهتر است روغن علف لیمو را با آب رقیق کنید یا چند قطره از آن را به شامپو یا نرمکننده خود اضافه کنید و بعد روی پوست سر خود بمالید.
آلوئهورا یک گیاه آبدار است و در میان مردم به یک گیاه درمانکننده مشهور است. ژلهای موجود در برگهای آن حاوی چند مادهی بیواکتیو مثل آمینواسید و آنتیاکسیدان است که باعث کاهش شورهی سر میشود. ژل آلوورا به حفظ رطوبت پوست سر کمک کرده و زخمهای آن را درمان میکند. همچنین ژل آلوورا التهاب و خارش ناشی از شورهی سر را کاهش میدهد. خاصیت ضدقارچی و ضدباکتریایی آلوورا از بروز شورهی سر پیشگیری میکند.
اسید های چرب امگا-۳ فشار خون را کاهش میدهند، سطح کلسترولهای خوب را افزایش داده و به حفظ سلامت قلب و مغز کمک میکنند. کمبود این اسید چرب ممکن است به بروز شورهی سر، شکنندگی ناخن و پوستی خشک منجر شود. امگا-۳ چندین فایدهی مهم برای پوست دارد از جمله:
سالمون، ماهی خال مخالی و گردو حاوی مقدار زیادی امگا-۳ هستند. افراد میتوانند از قرصهای مکمل امگا-۳ نیز استفاده کنند.
آسپیرین یک مسکن درد است ولی میتواند علائم شورهی سر را کاهش دهد. آسپیرین حاوی اسید سالسیلیک است. اسید سالسیلیک مادهای است که در اکثر شامپوهای ضدشوره از آن استفاده میشود. اسید سالسیلیک به کاهش پوستههای سر، جلوگیری از تجمع چربی و کاهش التهاب پوست سر کمک میکند. برای استفاده از اسید سالسیلیک در رفع علائم شوره، یک یا دو قرص آسپیرین را خرد کنید تا پودر شود و بعد این پودر را با مقداری شامپو ترکیب کنید و زیر دوش این ترکیب را به سر خود بمالید و بگذارید چند دقیقه بماند و بعد بشویید.
روی یک مادهی معدنی است که از سیستم ایمنی بدن محافظت میکند و به رشد سلول کمک میکند. روی از پروتئینهای حیوانی، مغزها و غلات به دست میآید. کمبود شدید روی در بدن میتواند منجر به ریزش مو، اسهال و ناتوانی جنسی و شورهی سر شود. بسیاری از شامپوهای ضدشوره حاوی پیریتیون روی هستند، چرا که باعث پیشگیری از رشد قارچ میشود و سلولهای اضافی پوست سر را حذف میکند.
غذا میتواند تاثیر زیادی بر روی بدن داشته باشد. غذای نامناسب شاید علت اصلی شوره سر نباشد، اما ممکن است علائم آن را شدیدتر کند. در حال حاضر در رابطه با تاثیر غذا بر روی شورهی سر پژوهش خاصی انجام نشده است. اما تحقیقات زیادی، ارتباط بین رژیم غذایی و ناهنجاریهای پوستی مثل درماتیت رودهای را نشان میدهد.
میوهها و سبزیجات حاوی بسیاری از ویتامینهای ضروری، مواد معدنی و آنتیاکسیدانهایی هستند که به کاهش التهاب کمک میکنند. تحقیقات نشان داده کمبود بیوتین میتواند به چند مشکل پوستی مثل درماتیت رودهای دامن بزند. بیوتین که به نام ویتامین B7 نیز شناخته میشود، نقش مهمی در حفاظت از مو، ناخن و پوست ایفا میکند. غذاهای حاوی بیوتین شامل:
پروبیوتیک یک نوع باکتری است که برای سلامتی شما مفید است. از جمله فواید پروبیوتیک میتوان به محافظت در برابر آلرژی، کاهش سطح کلسترول و کاهش وزن اشاره کرد. پروبیوتیک همچنین میتواند به بهبود سیستم ایمنی بدن نیز کمک کند و باعث شود بدن در مقابل عفونتهای قارچی که باعث بروز شوره میشوند، مقاومت کند.
یک تحقیق نشان داده مصرف پروبیوتیک به مدت ۵۶ روز میتواند به طور گستردهای شورهی سر را در ۶۰ فرد کاهش دهد. پروبیوتیک خصوصا در میان نوزادان و اطفال، در کاهش علائم بیماریهای پوستی مثل اگزما و درماتیت نیز موثر است. پروبیوتیک به صورت داروهای مکمل موجود است. همچنین میتوان آن را در غذاهای تخمیر شده نیز پیدا کرد.
استرس نقش مهمی در سلامت فرد ایجاد میکند. استرس طولانی مدت میتواند باعث افزایش فشار خون، ضربان قلب و التهاب شود. شاید استرس نقش مستقیمی در بروز مشکلات پوستی نداشته باشد، اما میتواند شدت مشکلات موجود را افزایش دهد.
شورهی سر مسری نیست و جای هیچگونه نگرانی وجود ندارد.
شورهی سر به خودی خود باعث ریزش مو نمیشود. گرچه احتمال دارد ریزش مو و شوره همزمان اتفاق بیفتد اما هیچ رابطه علت و معلولی بین این دو وجود ندارد. گاهی اوقات، ریزش مو در موارد شدیدتر درماتیت رودهای مشاهده میشود. برخلاف شورهی سر معمولی و بدون التهاب، درماتیت رودهای (مورد شدیدتر شوره) میتواند صورت، پوست سر و گاهی اوقات کل بدن را در بر بگیرد. علاوه بر شوره، پوستههای ضخیمتر، قرمزی و پلاکهای زرد چرب ممکن است ظاهر شوند.
شوره در واقع یک قارچ است قبل از اینکه استرس بگیرید، بدانید این یک نوع قارچ سالم و طبیعی است و هر کسی آن را دارد. اما در بعضی موارد، تولید بیش از حد سلولهای پوستی باعث میشود سر پوسته پوسته و دچار شوره شود.
برخلاف باور عموم، علت اصلی شوره سر خشکی نیست، بلکه عکس آن حقیقت دارد. شورهی سر نتیجه چربی بیش از حد است. تجمع چربی، مخمر و سلولهای مرده این پوستهها را به وجود میآورند.
متاسفانه هیچ قرص جادویی برای درمان کامل شورهی سر وجود ندارد. به هرحال میتوانید از شامپوهای ضدشورهی خاصی استفاده کنید تا بتوانید علائم آن را کاهش دهید.
با خاراندن سر در واقع به تجمع و ریزش بیشتر مو کمک میکنید. اگر خارش سر واقعا شما را آزار میدهد، از یک شامپوی ضدحساسیت استفاده کنید تا خارشتان را تسکین دهد. اگر خارش متوقف نشد یا شدیدتر شد به پزشک مراجعه کنید. ممکن است به پسوریازیس یا التهاب پوست مبتلا شده باشید.
ورزش منظم میتواند به کاهش شورهی سر کمک کند، چرا که باعث افزایش گردش خون میشود و به حفظ سلامت پوست و مو کمک میکند. البته بهتر است بلافاصله بعد از ورزش دوش بگیرید. عرق میتواند باعث حساسیت و خارش پوست سر شود.
بیش از ۵۰ میلیون نفر در آمریکا از شورهی سر رنج میبرند (یعنی یک نفر از هر ۵ آمریکایی). شورهی سر یکی از رایجترین مشکلات مربوط به پوست سر است و تقریبا نیمی از جمعیت را در بر میگیرد. شوره فقط در سر اتفاق نمیافتد
شوره در صورت و بدن نیز اتفاق میافتد. در واقع ممکن است حتی در ابرو، چشم و بینیتان نیز ظاهر شود. اصولا هرجایی از پوست که بیش از حد چربی تولید کند، مستعد ابتلا به شوره است.
شوره، فصلی است؛ در فصل زمستان شدیدتر است و در فصل تابستان از شدت آن کاسته میشود و شاید باعث ریزش بیشتر مو شود. به خاطر داشته باشید، ریزش مو کاملا طبیعی است. به هرحال یک نظرسنجی نشان داد که افرادی که دچار شورهی سر هستند، ریزش موی بیشتری دارند (تقریبا دوبرابر افرادی که شورهی سر ندارند).
لطفا تجربه خود را درباره رفع و درمان شوره سر در سن بلوغ با ما در میان بگذارید.