شناخت پوست چرب، علل به وجود آمدن آکنه و مراقبت از پوست چرب

بسیاری از افراد در سن کم دچار چین و چروک پوستی می‌شوند و یا برعکس، با وجود داشتن سن بالا پوستی بسیار جوان دارند؛ این حالت‌ها به دلیل مراقبت درست و یا عدم مراقبت از پوست اتفاق می‌افتند. روش مراقبت از پوست چرب با مراقبت از پوست خشک متفاوت است. استفاده درست از محصولات بهداشتی برای مراقبت از پوست بسیار مهم است.

بنابراین مهم است که مراقب پوست خود باشیم و قبل از هر چیز ویژگی‌های پوست خود را بشناسیم و مطابق با این ویژگی‌ها، مراقبت‌هایی را به عمل آوریم. اگر چه همه ما می‌دانیم که مراقبت از پوست امری حیاتی است و باید تمام تلاش خود را در این راستا به کار بگیریم، اما شاید کمتر از اتفاقاتی که در اثر عدم مراقبت از پوست برایمان می‌افتد، با خبر باشیم.

بسیاری از افراد نسبت به نوع پوست خود اطلاعی ندارند و حتی اصلاً نمی‌دانند که پوست‌ها چه انواعی دارند. ما در این مقاله قصد داریم شما را با انواع پوست آشنا کرده و به طور ویژه درباره مراقبت از پوست چرب و جلوگیری از بروز آکنه توضیحاتی را ارائه دهیم.

چرا باید از پوست چرب مراقبت کرد؟

به طور کلی مراقبت از پوست به دو دلیل صورت می‌گیرد؛ یکی به دلیل حفظ سلامتی و دیگری به دلیل حفظ زیبایی. البته مراقبت از پوست در راستای سلامتی، بر زیبایی اولویت دارد؛ اما در هر حال اگر پوستی سالم داشته باشیم، خود به خود زیبا نیز خواهیم بود.

پوست ما دارای منافذی است که از طریق آن‌ها امکان تنفس و تبادل اکسیژن برای همه اندام‌ها فراهم می‌گردد. لایه سطحی پوست ما با لایه‌های زیرین پوست و اندام‌های داخلی در ارتباط است و لایه سطحی به عنوان محافظی برای اندام‌ها عمل می‌کند. در نتیجه اگر این محافظ سالم نباشد، ممکن است سلامت اندام‌ها و اعضای داخلی نیز به خطر بیفتد.

اگر پوست سالمی نداشته باشیم، کوچک‌ترین مسئله‌ای مانند تابش نور خورشید و یا آلودگی‌های زیست‌محیطی می‌توانند به راحتی سلامتی ما را به خطر بیندازند.

پوست ما به مواد مغذی و مراقبت‌های مداوم نیاز دارد و اگر این دو برایش تأمین نشوند، شکننده و ضعیف خواهد شد.

پوست چرب چیست و مراقبت از آن

قبل از هر چیز باید بدانیم که تمام پوست‌ها به میزان کم یا زیاد ترشحاتی دارند که بر اساس میزان این ترشحات و همچنین میزان چربی، انواع مختلف پوست به وجود می‌آیند. اگر میزان ترشحات بسیار کم باشد، پوست از نوع خشک خواهد بود. در صورتی که میزان ترشحات بالا باشد، پوست چرب خواهد بود به طوری که حتی این چربی در ظاهر پوست و در سطح آن نیز قابل مشاهده است.

پوست‌هایی که دارای میزان متعادلی از ترشحات باشند، پوست معمولی نامیده می‌شوند. چربی پوست توسط غدد چربی که در سراسر قسمت‌های پوست بدن به طور پراکنده وجود دارند، به وجود می‌آید. با ترشح این چربی هم مواد زائد دفع می‌شوند و هم یک لایه محافظ بر روی آن به وجود می‌آید.

پوست‌های خشک معمولاً چندان لطیف نیستند و حالتی زبرگونه دارند. همچنین به خاطر خشک بودنشان اغلب پوسته پوسته می‌شوند. علاوه بر ترشح غدد، عامل ارث نیز می‌تواند در چرب بودن پوست برخی افراد مؤثر باشد.

تفاوت رطوبت و چربی پوست و مراقبت از پوست چرب

برخی افراد به‌اشتباه تصور می‌کنند که رطوبت پوست همان چربی پوست است و این دو هیچ تفاوتی با هم ندارند؛ در حالی که باید گفت این‌ها دو موضوع کاملاً متفاوت هستند و ارتباط چندانی با یکدیگر ندارند؛ یعنی گاه ممکن است پوستی چرب باشد اما از رطوبت کافی برخوردار نباشد و یا برعکس، پوستی دارای رطوبت کافی باشد اما خشک باشد.

 منشأ رطوبت پوست آمینواسیدهای پوست هستند که آب را به خود جذب می‌کنند. در حالی که منشأ چربی‌های پوستی غدد مخصوص ترشح چربی هستند.

نوع پوست و مراقبت از پوست چرب

با توجه به تعریفی که از پوست چرب در بخش قبل ارائه شد، احتمالاً تشخیص نوع پوستی که داریم چندان مشکل به نظر نمی‌رسد؛ با این حال در این بخش سعی داریم روشی برای اینکه بتوانید نوع پوست خود را تشخیص دهید تا مراقبت از پوست را به عمل آورید، به شما معرفی کنیم.

 برای تشخیص این موضوع می‌توانید یک تکه کاغذ کوچک را بر روی قسمتی از پوست خود مانند گونه‌ها یا پیشانی کشیده و سپس آن را در برابر نور قرار دهید؛ در صورتی که کاغذ چرب شده باشد پوست شما از نوع چرب است.

علت انتخاب پیشانی و گونه‌ها آن است که در این نواحی غدد چربی ساز قرار دارند و می‌توان نتیجه درست‌تری را از این کار گرفت. افرادی که دارای پوست از نوع مختلط هستند، در نواحی پیشانی، بینی و چانه پوستی چرب و در نواحی گونه‌ها پوستی خشک دارند.

البته باید توجه داشته باشید که قبل از این آزمایش پوستتان را با آب و صابون نشسته باشید؛ زیرا این کار چربی‌های روی پوست را به طور موقت از بین می‌برد. اطلاع از نوع پوست، به شما در مراقبت از پوست چرب کمک زیادی خواهد کرد.

چگونه باید از پوست چرب مراقبت کرد؟

راه‌های متفاوتی برای مراقبت از پوست چرب وجود دارد. یکی از این راه‌ها استفاده از مواد شوینده مناسب با پوست چرب است؛ در بازار لوازم بهداشتی و آرایشی محصولاتی هستند که ویژه پوست چرب تولید شده‌اند. استفاده از این محصولات تا حد زیادی از سلامت پوست شما محافظت خواهد کرد.

استفاده از محصولات ویژه پوست خشک برای پوست‌های چرب و یا برعکس، محصولات ویژه پوست چرب برای پوست‌های خشک کار درستی نیست و می‌تواند مکانیزم عملکرد سلول‌ها و غدد پوستی را با اختلال مواجه سازد. نکته مؤثر دیگر در مراقبت از پوست چرب، استفاده از یک مرطوب کننده است.

افراد با پوست‌های چرب مدام باید از مرطوب کننده‌های ویژه پوست خود استفاده کنند. همچنین استفاده از محصولات آرایشی و یا کرم‌های ضد آفتاب مناسب نیز در سلامت پوست چرب مؤثر است. بدین منظور باید لوازم آرایشی و انواع کرم‌ها از دسته محصولات بدون چربی انتخاب و خریداری شوند. البته حقیقت آن است که حتی در محصولاتی که با عنوان «بدون چربی» عرضه می‌شوند، باز هم درصدی از چربی وجود دارد.

روزنه‌های پوست چرب نسبت به روزنه‌های پوست‌های غیر چرب بازتر بوده و اساساً یکی از عوامل ترشح چربی به سطح پوست نیز همین مسئله است؛ با توجه به این مسئله می‌توان گفت که شستن پوست با آب سرد نیز می‌تواند تأثیر بسزایی در کاهش چربی پوست داشته باشد؛ زیرا پایین بودن دمای آب باعث تنگ‌تر شدن منافذ پوستی شده و از ترشح چربی اضافی جلوگیری می‌کند.

در بخش‌های بعدی درباره مراقبت از پوست مستعد آکنه و روش‌های از بین بردن آن در پوست مستعد آکنه توضیحاتی را ارائه خواهیم داد.

پیشنهادهای کاربردی برای مراقبت از پوست چرب

به طور خلاصه می‌توان گفت که در راستای مراقبت از پوست چرب انجام کارهای زیر تا حد زیادی به حفظ سلامت پوست کمک خواهد کرد:

۱- استفاده از محصولات آرایشی و بهداشتی بدون چربی

۲- مصرف زیاد میوه و سبزیجات تازه

۳- عدم استفاده از لبنیات پرچرب

۴- عدم استعمال دخانیات

۵- عدم مصرف شیرینی‌ها به میزان زیاد

۶- عدم مصرف فست فود و نوشابه‌های گازدار

۷- خواب کافی و با کیفیت

۸- استفاده از شامپوها، صابون‌ها، کرم‌ها و سایر محصولات پوست‌های چرب

آکنه و مراقبت از پوست چرب

آکنه‌ها همان جوش‌هایی هستند که ما آن‌ها را بیشتر با نام جوش‌های جوانی می‌شناسیم. ازآنجایی که این نوع از جوش‌ها بیشتر در دوران نوجوانی و جوانی بر روی پوست افراد ظاهر می‌شوند، این لقب به آن‌ها تعلق گرفته است؛ اما باید گفت که در حقیقت آکنه‌ها در اثر یک بیماری التهابی به وجود می‌آیند که ایجاد آن‌ها چندان منحصر به سن و سال خاصی نیست؛ بلکه در تمام دوران زندگی می‌توانند بر روی پوست ظاهر شوند.

از آنجایی که آکنه در مردان بیشتر به وجود می‌آید، لازم است تا مراقبت از پوست مستعد آکنه در آن‌ها بیشتر صورت گیرد و نواحی پوست مستعد آکنه هم بیشتر نواحی مربوط به کمر، قفسه سینه و صورت هستند. آکنه‌ها ممکن است بسته به انواع مختلفی که دارند، به شکل نقاط ریز سیاه، نقاط ریز سفید، جوش‌های چرک و جوش‌هایی همراه با قرمزی بر روی پوست ظاهر شوند.

چگونگی به وجود آمدن آکنه در مراقبت از پوست چرب

همان طور که در بالا نیز اشاره شد، پوست مستعد آکنه بیشتر پوست چرب است و علت اصلی آن هم انسداد منافذ پوست به واسطه چربی‌ها و در نتیجه اختلال در عملکرد غدد پوستی است. زمانی که منافذ پوستی بسته شوند، چربی‌ها در برخی نقاط تجمع پیدا کرده و باکتری‌ها در آن‌ها نفوذ پیدا می‌کنند؛ در نتیجه به شکل جوش‌هایی عفونی خود را نشان می‌دهند. در سنین نوجوانی اصلی‌ترین علت ایجاد آکنه تغییر در هورمون‌های جنسی و بروز صفات ثانویه است.

تغییرات دمایی بسیار شدید مانند هوای بسیار گرم یا بسیار سرد می‌تواند احتمال بروز آکنه را افزایش دهد. همچنین عوامل دیگری همچون استرس، چربی پوست، اختلالات غدد، قرص‌های ضد بارداری، هورمون‌های مردانه، برخی داروها و لوازم آرایشی و بهداشتی و عامل ارث نیز می‌توانند در ایجاد آکنه و افزایش احتمال ایجاد آن تأثیرگذار باشند.

هورمون‌های مردانه مانند تستسترون، احتمال ایجاد آکنه را افزایش می‌دهند، این در حالی است که هورمون‌های زنانه نظیر استروژن اثر خشک کنندگی داشته و با کاهش ترشحات و چربی‌ها احتمال ایجاد آکنه را کاهش داده و حتی آن را از بین می‌برند. سلول‌های مرده پوست نیز در ایجاد آکنه می‌توانند تأثیر داشته باشند به این صورت که تجمع سلول‌های مرده بر روی پوست منجر به شکل‌گیری آکنه‌ها می‌گردد.

 همچنین سلول‌های مرده با تجمع بر روی منافذ پوستی می‌توانند به انسداد منافذ انجامیده و منجر به تجمع چربی‌ها شوند. آلودگی‌های محیطی و آب و هوایی نیز می‌توانند در انسداد منافذ پوستی و ایجاد حساسیت‌ها تأثیرگذار بوده و منجر به ایجاد آکنه شوند.

چگونه از بین بردن آکنه در مراقبت از پوست چرب

به طور کلی روش‌های مقابله با جوش‌ها در پوست مستعد آکنه را می‌توان به سه دسته روش‌های پزشکی و جراحی، روش‌های دارویی و روش‌های خانگی تقسیم کرد که متناسب با شدت آکنه روش‌های متناسب، به کار گرفته می‌شوند. در ادامه به هرکدام از این سه دسته روش می‌پردازیم و به طور خلاصه آن‌ها را توضیح می‌دهیم.

روش‌های پزشکی

متداول‌ترین و مشهورترین روش پزشکی مقابله با آکنه در مراقبت از پوست چرب، استفاده از لیزر است. استفاده از لیزر باعث سوزاندن لایه سطحی پوست می‌شود و از این طریق تجمع ذرات در نقطه‌ای که آکنه وجود دارد، از بین می‌رود. علاوه بر لیزر روش‌های فیزیکی و شیمیایی دیگری هم وجود دارند که در آن لایه‌های سطحی پوست برداشته می‌شوند و در نتیجه آکنه‌ها از بین می‌روند.

درمان‌های دارویی

یکی از پراستفاده‌ترین داروهایی که برای درمان آکنه و مراقبت از پوست مستعد آکنه مورد استفاده قرار می‌گیرد، بنزوئیل پروکساید است. این دارو دارای انواع ۲.۵ درصد، ۵ درصد و ۱۰ درصد است که از داروخانه‌ها قابل خریداری است. بنزوئیل پروکساید ضد باکتری است و می‌تواند سهم بسزایی را در کاهش التهاب‌های پوستی داشته باشد.

داروهای دیگری همچون سولفور (ریزش سلول‌های مرده)، رتینوئیدها (کرم‌های ویتامینه) و آنتی بیوتیک‌های موضعی نیز در درمان آکنه می‌توانند مؤثر واقع شوند. همه این دارو باید با دستور پزشک استفاده شوند.

روش‌های خانگی

برای پوست مستعد آکنه روش‌های خانگی نیز دارای کارکردهایی هستند که استفاده مداوم و اصولی از آن‌ها می‌تواند در درمان آکنه مؤثر واقع شود. یکی از این روش‌ها استفاده از یخ برای کاهش التهابات پوستی و تورم آکنه است. همچنین مصرف چای نیز می‌تواند به عمل تعریق کمک کرده و سبب باز شدن منافذ پوست شود.

یک نکته حیاتی در مراقبت از پوست های چرب

یکی از نکاتی که به منظور مراقبت از پوست در افراد دارای پوست مستعد آکنه باید مورد توجه قرار گیرد، استفاده از محصولات آرایشی و بهداشتی استاندارد است. برخی از محصولاتی که در بازار وجود دارند، از استانداردهای لازم برخوردار نیستند و در ترکیبات آن‌ها از مواد شیمیایی مضر استفاده شده است؛

 به همین خاطر نه به منظور مراقبت از پوست مستعد آکنه و نه به برای استفاده‌های کلی مناسب نیستند. بسیاری از مواقع پیش آمده که محصولی در تلویزیون و سایر رسانه‌ها بسیار تبلیغ می‌شود اما پس از مدتی از سوی نهادهای مسئول فاقد کیفیت و استاندارد دانسته شده و حتی فروش آن ممنوع اعلام می‌گردد.

به همین خاطر لازم است که قبل از خرید این دسته از محصولات تحقیقات لازم را به عمل آورید. همچنین هیچ گاه بر روی پوست خود آزمون و خطا انجام ندهید؛ زیرا اثرات محصولات غیر استاندارد بر روی پوست شما باقی مانده و در میان مدت و بلندمدت ممکن است سلامت آن را به خطر بیندازد.

آیا از پوست چرب خود مراقبت می‌کنید؟ روتین مراقبت از پوست چرب خود را با ما به اشتراک بگذارید؟